LEFİF FİİLLER

 LEFİFİ MEFRUK

Lefifi mefruk, ikinci, dördüncü ve altıncı bablardan gelir.

İkinci babdan gelen lefifi mefruklar فَعَى، يَعِى şeklindedir. وَقَى، يَقِى gibi. Demek ki, muzarisi nakıstan biraz farklıdır. (2. babdan gelen nakısın muzari ma’lumu يَفْعِي şeklindedir.)  

Dördüncü babdan gelen lefifi mefruklar tamamıyla nakıs gibi  يَفْعَى فَعِىَ، şeklinde olur. وَجِيَ، يَوْجَى gibi.

Altıncı babdan gelen lefifi mefruklar فَعِىَ، يَعِى şeklinde olur. وَلِىَ، يَلِى gibi.

MAZİ MALUM VE MAZİ MEÇHUL

İkinci babdan gelen lefifi mefrukun mazisi ikinci babdan gelen nakısın mazisi gibi, dördüncü ve altıncı bablardan gelen lefifi mefrukun mazisi dördüncü babdan gelen nakısın mazisi gibi çekilir.

MUZARİ MALUM

İkinci ve altıncı bablardan gelen lefifi mefrukun muzarii malumu, ikinci babdan gelen nakısın muzarii malumu gibi; dördüncü babdan gelen lefifi mefrukun muzari malumu, dördüncü babdan gelen nakısın muzari malumu gibi çekilir. Binaenaleyh يَقِى، يَلِى kelimeleri يَحْمِى gibi, fakat يَوْجَى kelimesi يَنْسَى gibi çekilir.

MUZARİ MEÇHUL

Lefifi mefrukun muzari meçhulü yalnız يُوعَى şekli üzere bulunur. يُولَى يُوقَى gibi.

يُوعَى şekli ile nakısın muzari meçhulünün şekli olan يُفْعَى arasında küçük bir fark varsa da çekimleri birdir.

MUZARİ MECZUM 

Lefifi mefrukların muzari meczumu tamamıyla nakıstaki gibidir.

 gibi.لَمْ يَقِ، لَمْ يُوقَ/ لَمْ يَلِ، لَمْ يُولَ/ لَمْ يَوْجَ، لَمْ يُوجَ

MUZARİ MANSUP

Lefifi mefrukların muzari mansubu tamamıyla nakısta olduğu gibidir.

Malum olarak لَنْ يَقِىَ، لَنْ يَوْجَى، لَنْ يَلِىَ gibi.

Meçhul olarak لَنْ يُوقَى، لَنْ يُولَى gibi.

EMRİ HAZIR MALUM

Emri hazırın malumu:

İkinci ve altıncı bablarda bir harfli olarak عِ şeklinde gelir.

Dördüncü babda اِيعَ şeklin gelir, اِيجَ، لِ، قِ gibi.

Not:

Bir harfli olan emri hazır malumun birinci sigası söylenip susulacak ise o zaman birinci siganın sonuna sakin bir (ha) ه ilave etmek lazımdır.

Mesela: قِ deyip durmak olmaz. قِهْ diyerek durmak daha uygun olacaktır.

Bu (ha’ya), Ha-i Sekt = Susma Hâsı denir.

LEFİFİ MAKRUN

Lefifi makrun, yalnız ikinci ile dördüncü babdan gelir.

İkinci babdan gelenler  يَفْعِى فَعَى، şeklinde olur. رَوَى، يَرْوِى gibi.

Dördüncü babdan gelenler يَفْعَى فَعِىَ، şeklinde olur. هَوِىَ، يَهْوَى gibi.

Lefifi makrunlar gerek şekil ve gerekse tasrif(çekim) bakımından tamamıyla nakıs fiiller gibidir. İkinci babdan gelen lefifi makrun, ikinci babdan gelen nakıs gibi, dördüncü babdan gelen lefifi makrun da, dördüncü babdan gelen nakıs gibi çekilir.